Ο ΑΥΤΙΣΜΟΣ ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ ΤΟ ΤΕΛΟΣ ΤΟΥ ΚΟΣΜΟΥ ΑΛΛΑ Η ΑΡΧΗ ΕΝΟΣ ΔΙΑΦΟΡΕΤΙΚΟΥ ΚΟΣΜΟΥ
Για πολλά χρόνια, η Διαταραχή Αυτιστικού Φάσματος (ΔΑΦ) αντιμετωπιζόταν ως κάτι παράξενο, αινιγματικό. Τις τελευταίες δεκαετίες όμως έχουν γραφτεί τόσα πολλά για τις δυσκολίες των ατόμων αυτών που σχεδόν όλοι γνωρίζουμε τι δε μπορεί να κάνει ένα άτομο με ΔΑΦ. Πόσοι όμως είναι ενήμεροι για το τι μπορεί να κάνει ένα άτομο με ΔΑΦ;
Εκτός από τα προβλήματα στην επικοινωνία και στη κοινωνικότητα καθώς και την ύπαρξη στερεοτυπιών , έχουν ορισμένες δεξιότητες (νησίδες δεξιοτήτων), στις οποίες πρέπει να δώσουμε την απαραίτητη προσοχή για να βοηθήσουμε τη λειτουργικότητα αυτών των ατόμων. Μια έρευνα που διεξήγαγαν κάποιοι ερευνητές από το Πανεπιστήμιο του Μόντρεαλ και του Χάρβαρντ, εκτιμάει ότι τα άτομα με ΔΑΦ είναι κατά 40% ταχύτεροι στην επίλυση συγκεκριμένων προβλημάτων από τα άτομα που δεν έχουν αυτισμό.
Η επιλεκτική προσοχή, που αφορά την ικανότητα αναγνώρισης λεπτομερειών και αλλαγών στο περιβάλλον τους, τους καθιστά ιδιαίτερα ικανούς σε δραστηριότητες που απαιτούν συγκέντρωση προσοχής και οργάνωση.
Η καλή οπτική και ακουστική μνήμη, τους βοηθά να αποστηθίζουν μεγάλα κείμενα, να τηρούν με ακρίβεια καθημερινές ρουτίνες, να σχεδιάζουν με πιστότητα και να αναγνωρίζουν ακουστικά μοτίβα παρόλο που δεν έχουν διδαχτεί. Επιπλέον κάνουν με το μυαλό τους δύσκολες μαθηματικές πράξεις και απομνημονεύουν χάρτες, μάρκες αυτοκινήτων, πληροφορίες και γεγονότα.
Η ικανότητα τους στην ανάγνωση, τους βοηθά να μάθουν από πολύ μικρή ηλικία να διαβάζουν χωρίς καν να χρειάζονται τους κανόνες ανάγνωσης. Μπορούν να διαβάσουν ολόκληρη τη λέξη χωρίς να τη χωρίσουν σε συλλαβές.
Οι καλές τους επιδόσεις σε πρακτικά μαθήματα όπως μαθηματικά και οπτικοχωρικές πληροφορίες τους κάνει ιδιαίτερα ικανούς στην επίλυση δύσκολων προβλημάτων, δύσκολων κατασκευών καθώς
και στη χρήση υπολογιστών.
Τέλος, οι εμμονές τους σε συγκεκριμένες δραστηριότητες (π.χ συλλογή όλων των πληροφοριών που αφορούν ένα συγκεκριμένο τομέα), αποτελούν ένα ισχυρό εργαλείο πάνω στις οποίες μπορούμε να βασιστούμε για να τους εκπαιδεύουμε σε τομείς στους οποίους υστερούν. Αν για παράδειγμα ένα παιδί έχει απομνημονεύσει όλες τις διαδρομές λεωφορείων και έχει χάρτες και σχεδιαγράμματα για τις διαδρομές, μπορούμε πάνω στο χάρτη ή στις στάσεις των λεωφορείων να φτιάξουμε ένα πρόγραμμα που θέλουμε να ακολουθεί το παιδί και γενικότερα να αυτονομηθεί πολύ γρήγορα στο να κυκλοφορεί με μέσα μαζικής μεταφοράς.
Είναι σημαντικό λοιπόν να δώσουμε έμφαση στις ΙΚΑΝΟΤΗΤΕΣ των ατόμων με ΔΑΦ (είτε έχουν μία από αυτές, είτε πολλές) και όχι στις δυσκολίες, να σεβαστούμε το διαφορετικό μηχανισμό αντίληψης τους και να τους εκπαιδεύουμε σύμφωνα με αυτό, ώστε να κατανοούν ο,τι τους διδάσκουμε και όχι να προσπαθούμε να τους αλλάξουμε και να τους “αναγκάσουμε” σε ένα συγκεκριμένο είδος μάθησης.
« Σταματήστε να προσπαθείτε να με αλλάξετε σε “φυσιολογικό”. Βοηθήστε με να συνεργαστώ με τον αυτισμό μου και να επιζήσω με αυτόν στη κοινότητα» (M. Stanton)
Λαμβάνοντας υπόψη τις ικανότητες τους δεν αποκλείεται να δούμε άτομα με ΔΑΦ να είναι εξαιρετικοί καλλιτέχνες, ζωγράφοι, υπάλληλοι γραφείων, χειριστές ηλεκτρονικών υπολογιστών, βιβλιοθηκάριοι, κηπουροί, μαθηματικοί και οποιοδήποτε άλλο επάγγελμα επιθυμήσουν.
Τέλος ας μη ξεχνάμε ότι κάθε άνθρωπος, είτε έχει ΔΑΦ, είτε όχι, είναι διαφορετικός. Είναι λοιπόν απαραίτητο, να αντιμετωπίσουμε το κάθε άτομο με ΔΑΦ ως ξεχωριστή προσωπικότητα, να αναγνωρίσουμε τις ικανότητες του και να τον βοηθήσουμε να προσφέρει το μέγιστο των δυνατοτήτων του.
Μήπως τελικά, το να εστιάζουμε το βλέμμα στις ικανότητες και στα θετικά είναι κάτι που αξίζει να το προσπαθήσουμε για κάθε παιδί και κάθε ενήλικα; Η αναγνώριση του θετικού δυναμικού κάθε ανθρώπου δεν είναι απλώς μια πράξη ενθάρρυνσης· είναι μια επένδυση σε μια πιο συμπεριληπτική, υποστηρικτική και ανθρώπινη κοινωνία.
